Zelden heb ik een man zo bevlogen horen praten over zijn werk en zijn passies Feyenoord en Darts. Een aantal dagen na het Wereldkampioenschap Snooker, spraken wij de wereldberoemde Hellevoeter (51), die eigenlijk gewoon bezig is aan een bijzonder jubileumjaar!

Hoe lang ben je al professioneel Snooker Referee?

Ik ben nu al weer 25 jaar Snooker Referee. Eigenlijk vier ik dus mijn Zilveren Jubileum. Van die vijventwintig bijzondere jaren, heb ik nu al 24 x de “Crucible” mogen doen (het WK, red.).

Op dat WK komen we uiteraard zo terug (ook al hebben we hier voor het interview al een uur over gesproken), maar hoe ben je er toe gekomen om Snooker Referee te worden?

Ik werkte bij de Shell als proces operator. Mijn toenmalige vriendin werkte in een kledingzaak op de Lijnbaan in Rotterdam. Dan praat je over 1989. Tegenover die kledingzaak werd een snookercentrum geopend. Als ik mijn vriendin dan op ging halen, vond ik het wel interessant om een potje snooker te spelen. Ik vond het wel een grote jongens sport. Op een gegeven moment ben ik daar ook als referee actief geworden. De eigenaar ging meerdere toernooien organiseren die ik dan als referee en medeorganisator mocht doen. Voor de wat grotere toernooien kwam er ook een Engelse referee over. Ik heb referee opleidingen gevolgd, examens gedaan en mijn benodigde certificaten behaald. In 1991 was mijn vuurdoop tijdens het European Open in het Imax Rotterdam. Ik werd aangesteld als referee van de kwartfinale en vanaf toen zat mijn carrière enorm in de lift. In de zomer van 1992, tijdens grote toernooien, heb ik 69 dagen achter elkaar aan een tafel staan!?

Heb je ook zo genoten van het afgelopen WK ?

Enorm! Zowel als WK referee, als thuis op de bank. Ik moet zeggen dat thuis echt een geheel andere ervaring is dan aanwezig zijn in The Crucible. Ik heb tijdens het WK toernooi in The Crucible geen idee hoe het leeft en als ik thuis op de bank zit ben ik volgens mij net zo gespannen als de spelers. De OOH’s en de AAH’s vliegen door het huis en ik denk iedere keer dat ze een bal missen, maar zie hem dan gelukkig alsnog in the pocket gaan.

Naast fantastische partijen, met verrassende winnaars, insecten op de tafels, uitvallend licht en no look shots, gebeurde er weer van alles op het WK?

Er gebeurt altijd wat op het WK! Ik was verbaasd over de snelle uitschakeling in de eerste ronde van Mark Selby (nr 1 van de wereld) en er was natuurlijk een hoop commotie over de vrij agressieve partij tussen Ronnie O Sullivan en Ali Carter met een “shoulderbump” tussendoor. Een storm in een glas water, naar mijn mening, maar de pers dook er bovenop. Maar waar iedereen het eigenlijk over moet hebben, is de fantastische finale tussen John Higgins en latere winnaar Mark Williams! De finale die van begin tot einde een reclame was voor de Snookersport en geweldig spannend bovendien.

Toen Mark de finale gewonnen had, wilde hij naakt naar de persconferentie?

Ja, dit had hij van tevoren aangekondigd en Mark is een man van zijn woord. Voorzitter Barry Hearn zag dit niet zitten en verbood dit min of meer, waarop Mark besloot alleen een handdoek te dragen. Als het aan mij gelegen had, mocht hij gewoon naakt :-)

Veel spelers kunnen dat “Crucible”gevoel niet uitleggen, kun jij dat wel?

Eigenlijk ook niet, maar als je naar de antwoorden hierboven kijkt misschien een beetje. Overal waar ik kom wil ik weten welke wedstrijden ik mag begeleiden. In The Crucible maakt het me niet uit. Alleen de aanwezigheid en het feit dat ik in The Theatre of Dreams mag zijn, verheugt me enorm. Ik ben blij dat het contract met het Crucible theater tot 2027 verlengd is!

Je was vrij vroeg thuis van het toernooi? Vind je dat niet vervelend?

Eerlijk gezegd niet. In februari wordt de referee voor de finale bekend gemaakt en je weet dan in principe tot wanneer je in Sheffield bent. De wedstrijden die je krijgt weet je dan nog niet, omdat de loting nog niet heeft plaatsgevonden. Wat veel mensen niet zien, is dat ik 20 maart al van huis ging om 10 dagen in China te zijn. Vervolgens, inclusief kwalificaties, drieëneenhalve week in Sheffield. Dan wil je gewoon lekker naar huis.

Betekent dit dat je nu nooit verder dan de tweede ronde komt als Ref?

Nee, zeker niet. Ik moet wel heel eerlijk zeggen, dat ik mijn strepen dik verdiend heb en zoals het met alles gaat, moet je het stokje ook een keer over geven. Brendan Moore (referee tijdens de WK Finale) en ik zijn heel erg druk bezig met het begeleiden van jonge scheidsrechters en er breken er heel wat door. Onze baas vindt echter wel dat wij er zeker bij moeten blijven. Vanwege onze rijke ervaring. Maar ook omdat zelfs de spelers hierom vragen. Binnenkort hebben we weer 22 dagen Q School en dan begeleiden, beoordelen en bekijken we weer talentvolle scheidsrechters.

Peggy Li uit China is een heel groot talent?

Dat is ze zeker! Snooker is enorm populair in China. Kinderen worden er opgevoed met snooker. In plaats van gym op de basisschool, krijgt men daar snooker-les. Ding Yun Hui als speler en Peggy Li als referee zijn daar twee hele goede voorbeelden van.

Over vrouwelijke refs gesproken; heb je nog contact met Michaella Tabb?

Ik spreek haar vrij regelmatig, 1 x per jaar tijdens The Legends in Ierland en tijdens een prijs presentatie in Liverpool (in juni).

Als er opkomstmuziek voor scheidsrechters zou bestaan, voor welk nummer zou je dan kiezen?

Ik zou er geen kiezen, omdat ik vind dat dit helemaal niet hoeft te bestaan voor scheidsrechters. Toevallig heb ik hier nog wel eens discussie over met mijn collega’s. Als referee ben je in dienst van de spelers, de bond en het publiek. Je cijfert jezelf min of meer weg. De players zijn het absolute middelpunt en die verdienen het om in de schijnwerpers te staan, wij niet!

Wat was je absolute hoogtepunt tijdens je carrière. En dieptepunt?

Ik heb natuurlijk meerdere hoogtepunten. Alle zes WK finales (ongelooflijk?!), de zogenaamde Triple Crown finales en de Masters. Dieptepunten heb ik echter niet, al moet ik zeggen dat de “miss” die ik callde tijdens de WK Finale tussen Mark Selby en John Higgins wel een gedenkwaardig moment vind. De gehele internationale pers wilde me spreken en je hoort ineens van mensen die je normaal gesproken nooit hoort.

Ook vond ik het incident met Ronnie O Sullivan heel apart. Ik was bij die wedstrijd zelf geen referee, maar een dame rende ineens naar Ronnie en probeerde hem aan te raken. Dit lukte en de mensen “involved” waren verbijsterd. Ronnie gaf haar zijn keu en liet haar de black potten. Iets wat ik niet gedaan zou hebben, maar je weet maar nooit, wat je doet in zo’n situatie. Ik vind in deze tijd, waar veiligheid voorop staat, dat dit niet mag gebeuren en ik zal alles doen wat in mijn macht ligt om herhaling te voorkomen.

Een aantal jaren geleden ben je verhuisd van Brielle naar Hellevoetsluis?

Dit bevalt enorm goed, Brielle is mooi en we hebben daar met veel plezier gewoond. Hellevoetsluis heeft voor ons alles wat we nodig hebben. We zitten dicht bij het strand en alle voorzieningen. Mijn vrouw Lena heeft het ook geweldig naar haar zin en dat is voor mij meer dan genoeg reden om hier te blijven.

Hoe heb je haar leren kennen?

Ze had een prachtig verjaardagscadeau van haar broer gekregen. Ze mocht vanuit haar geboorteland Wit Rusland naar de Callway Irish Open vliegen en deed dit natuurlijk maar al te graag. Ze was een grote fan van Ronnie O Sullivan. Deze besloot echter op het laatste moment om niet in het vliegtuig van Engeland naar Ierland te stappen. Hier baalde Lena enorm van, maar vervolgens zag ze mij tijdens een wedstrijd en we werden spontaan verliefd op elkaar. Nu zijn we al een tijd bij elkaar en reist ze af en toe mee naar toernooien. Omdat ze nog niet overal visa voor heeft, kan dit niet altijd en begrijp je misschien nog beter waarom ik vaak thuis wil zijn. Overigens heeft Lena 4 van haar 6 inburgeringsexamens behaald en op het moment van het interview doet ze de vijfde; spreekvaardigheid.

Ik heb de indruk dat Snooker in Nederland iets minder populair wordt of zit ik er vreselijk naast?

Je hebt helaas gelijk, in tegenstelling tot Groot Brittannië en China bijvoorbeeld is de animo enigszins verdwenen. We proberen er alles aan te doen om meer aandacht te krijgen. Zo is er in Zaandam een groot toernooi voor kadetten, junioren en dames en spreken we over nieuwe regels om het snooker aantrekkelijker te maken. Tijdens het NK Dames werken we met een nieuwe “miss”regel en kijken we hoe dit uitpakt. Er moet hoe dan ook iets gebeuren. Als je ziet dat 10 % van de begroting van de KNBB (biljartbond) naar het Snooker gaat en de overige 90 % naar overige onderdelen in het biljart, kun je begrijpen dat het lastig is. Maar we kunnen bijvoorbeeld de jeugd op basisscholen aanspreken en met “6 reds “ gaan werken.

Vind je het ook jammer, dat er behalve dan in Spijkenisse, geen snookergelegenheid op Voorne Putten is ?

Ja dat is weer zo’n probleem maar ik hoop dat er in de toekomst meer gelegenheid is.

Je bent ook enorm beroemd op Twitter met 25.000 volgers!?

Ja, ik doe een soort van Question and Answer. Dit is heel populair. Ik ben soms wel uren bezig met het beantwoorden van vragen. Omdat ik de regels behoorlijk ken, worden er veel vragen gesteld. Ik beantwoord ze met plezier. Soms zitten er ook wel eens vervelende mensen bij die stomme vragen stellen. Die geef ik dan een sneer of ik blokkeer ze.

Naast Snooker heb je een enorme passie voor Darts en Feyenoord

Voor Feyenoord is er met de paplepel ingegoten. Alles om me heen was Feyenoord. Ik ben echt fanatiek. Ik vind bijvoorbeeld, in tegenstelling tot anderen, dat afgelopen seizoen een succes was met de bekerwinst en een vierde plaats. Het had door de bekerwinst en een zevende plaats veel erger kunnen zijn! Ik hoop eigenlijk dat we de beker volgend jaar opnieuw winnen en dan kijken we wel op welke plaats we staan. Al hoop ik natuurlijk op het kampioenschap! Verder hoop ik echt dat Robin van Persie en de selectie in tact blijft ook al wordt dat moeilijk met het eventuele vertrek van Jorgensen en Vilhena. Als ik thuis ben en even tijd heb hoop ik ook een aantal wedstrijden te kunnen bekijken.

En de passie voor het darts?

Vanaf het moment dat Raymond van Barneveld op de Lakeside stond, ben ik gaan kijken. Ik woonde toen in Engeland en volgde het zoveel als ik kon. Ik vind darts een geweldige sport. Snooker en Darts zijn een soort van “related”. Spelers en referees komen elkaar vaak tegen bij toernooien. Zo heb ik heel goed contact met Mastercaller George Noble en Raymond van Barneveld. De manager van Raymond, Jaco van Bodegom uit Spijkenisse, is een goede vriend van me.

Wat is je volgende trip voor het Snooker?

Vanaf zondag 13 mei a.s. ben ik 22 dagen in Burton, Engeland. Voor de Q school. Daarna ga ik weer veel op reis. Begin oktober zal ik in Lommel (België) zijn voor het European Masters toernooi. Dit is een soort van thuiswedstrijd.

Tijdens het WK zei je dat de Future in Good Hands is? Moet ik me zorgen maken?

We willen niet dat goede scheidsrechters stagneren. Zoals ik al zei, eens moet ik het stokje over dragen. Maar mijn missie is om scheidsrechters beter te maken bij World Snooker. Ik wil ze niet tegenhouden in het ontwikkelingsproces. Maar voorlopig is het Snooker nog niet van mij af.

Ik denk dat veel Snooker liefhebbers enorm blij zijn met deze gedachte.